نکاتی در رابطه با علل سقط سه ماهه دوم بارداری

یکی از مهمترین علل سقط می تواند سن مادر باشد. مادر بالای سی و پنج سال با افزایش اختلالات کروموزومی که در تخمک ایجاد میشود باعث افزایش سقط می شود. سابقه سقط قبلی هم باعث افزایش سقط میشود به طوریکه یک بار سقط 1/5  درصد، دوبار سقط ۲/۲ درصد و سه بار سقط ۳/۹ درصد، با افزایش سقط همراه است.

از علل دیگر میتوان به بیماریهای غدد درون ریز مادر مانند دیابت، کم کاری تیروئید و چاقی اشاره کرد که میتواند بر افزایش سقط موثر باشد. سیفیلیس درمان نشده سیتومگالوویروس مادر به عنوان اولین ابتلا در حین بارداری میتواند عاملی برای سقط سه ماهه دوم باشد.

استرس حاد و یا استرس مزمن با کاهش سطح ایمنی مادر به علت افزایش سطح کورتیزول خون آسیب پذیری مادر را نسبت به عفونت ها بیشتر می کند،  استرس های حاد مثل عدم امنیت مالی غذایی و خشونت های خانگی با افزایش خطر سقط همراه است.

ترومبوفیلی های ارثی فصل مجزایی از سقط سه ماهه دوم را  به خودش اختصاص می دهد.

نکته دیگر زمانی که مادر دارای آیودی است و همزمان باردار می شود، احتمال سقط افزایش پیدا می کند،  به این دلیل که آیودی می تواند عاملی برای افزایش عفونت داخل آندومتر و آندومتریت باشد و همین مسئله زمینه را برای سقط فراهم می کند.

از بین عفونت ها پاروویروس “بی۱۹ ” بیماری عفونی است که علایم بالینی غیر اختصاصی دارد و ممکن است خودش را به صورت یک سرماخوردگی ساده نشان دهد، اما اثرات سوئی به روی جنین دارد و می تواند باعث مرگ داخل رحمی جنین شود و 8 درصد سقط سه ماهه دوم را به خود اختصاص می دهد.

همینطور در مورد پاندمی کرونا که کمتر شناخته شده و هنوز اثرات سوء آن به روی جنین قابل اثبات نیست به اجبار باید منتظر مقالات جدید در این زمینه باشیم.

نکته مورد بررسی دیگر عوامل محیطی است مثل سموم و آلاینده های محیطی، اشعه یونیزان، سرب، آرسنیک، که در محیط و آب آشامیدنی و خوراکی های مادر وجود داشته باشد میزان احتمال سقط را بالا می برد.

در رابط با نژاد بهتر است اینطور بیان کنیم که اقلیت های نژادی در هر جامعه ای با توجه به اینکه از مواهب جامعه کمتر برخوردار هستند و به این علت استرس های محیطی را بیشتر تحمل می کنند در نتیجه بیشتر در معرض سقط قرار می گیرند.

نکته بعدی که حائز اهمیت است در رابطه با عوامل پدر است؛ بیماری متابولیک شناخته شده ای برای افزایش سقط از جانب پدر مطرح نشده، اما مصرف مواد، مانند کوکائین، متآمفتامین و ماری جوآنا با افزایش سقط در مادر همراه هستند.

در پایان اشاره می شود که لازم است قبل از اقدام به بارداری در مورد عوامل قابل کنترل بررسی صورت بگیرد مثل اصلاح عفونت ها به خصوص عفونت های واژینال.

درمان عفونت های واژینال، تشخیص ترومبوفیلی ارثی، برداشتن آیودی (در صورتی که قصد بارداری به صورت مطلق وجود دار)، دوری از سموم محیطی، سبک زندگی سالم، میتواند به کاهش آمار سقط کمک قابل توجهی داشته باشد.

دکتر منیژه سیمین دخت هاشمی جم

دکتر منیژه سیمین دخت هاشمی جم

فارغ التحصیل جراحی زنان و زایمان سال 1386 از دانشگاه علوم پزشکی ایران

فارغ التحصیل دکترا حرفه ای از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی سال 1373

فلوشیپ پرناتولوژی از بیمارستان صارم سال 1393

عضو جامعه جراحان اروپا NESA

دارای بیش از 15 سال کار در حیطه جراحی و بیماری های زنان و زایمان در بیمارستان های تهران