لاپاراسکوپی چیست؟

لاپااسکوپی یک روش پزشکی است که برای بررسی داخلی حفره های شکم یا لگن برای تشخیص یا درمان (یا هر دو) تعدادی از بیماری ها و شرایط مختلف استفاده می شود. مزیت لاپاراسکوپی این است که فقط یک برش کوچک لازم است.

لاپاراسکوپی با استفاده از یک لوله باریک (لاپاراسکوپ) که از طریق یک برش کوچک وارد شده است، فضای داخلی حفره شکم یا لگن را بررسی می کند. لاپاراسکوپ سر دوربین های فیبر نوری یا سرهای جراحی است.

لاپاراسکوپ تصاویر را به صفحه مانیتور در اتاق عمل منتقل می کند. قبل از ظهور لاپاراسکوپی، پزشکان برای بررسی اندام های داخلی مجبور به ایجاد شکاف های بزرگ و برش لایه هایی از بافت بودند. لاپاراسکوپی زمان بهبودی بیمار را بسیار کاهش می دهد.

کاربرد لاپاراسکوپی

برخی از بسیاری از مشکلاتی که با لاپاراسکوپی ممکن است تشخیص یا درمان شوند عبارتند از:

ناباروری زنان لاپاراسکوپی به پزشکان این امکان را می دهد تا مشکلاتی مانند: بافت اسکار، آندومتریوز و تومورهای فیبروئید را بررسی کنند و ببینند که آیا رحم، لوله های رحمی و تخمدان به هیچ وجه غیرطبیعی هستند.

سایر مشکلات سیستم تولید مثل زنان، از جمله کف لگن و افتادگی واژن

حاملگی خارج رحمی جنین در داخل لوله رحمی قرار می گیرد و رشد می کند. جنین در حال رشد در نهایت لوله رحمی را پاره می کند مگر این که با جراحی برداشته شود.

چسبندگی وجود بافت اسکار در حفره لگن

بیماری های سیستم ادراری، از لاپاراسکوپی می توان برای بررسی یا درمان (یا هر دو) شرایط سرطانی و غیر سرطانی کلیه، انسداد حالب، بیماری مثانه و بی اختیاری استفاده کرد.

سرطان های اندام های داخلی با استفاده از لاپاراسکوپی می توان سرطان های رحم، کبد و لوزالمعده را تشخیص داد و برای برخی از سرطان های روده بزرگ می توان جراحی لاپاراسکوپی را انجام داد.

لاپاراسکوپی می تواند به تعیین علت تجمع مایع در داخل حفره شکم کمک کند.

اندام های بیمار (مانند کیسه صفرا و آپاندیس) را می توان با لاپاراسکوپی برداشته و فتق ها را ترمیم کرد.

لاپاراسکوپی روشی است که برای بررسی رحم؛ لوله های رحمی و تخمدان به داخل شکم تحتانی نگاه می کنید. از لاپاراسکوپی زنان می توان برای تشخیص یک بیماری و یا برای درمان آن استفاده کرد.

از لاپاراسکوپی زنان برای فهمیدن این که چه عواملی باعث بروز برخی علائم می شوند و هم چنین برای درمان چندین بیماری مختلف استفاده می شود. این شامل:

• تشخیص و درمان آندومتریوز این جایی است که سلول هایی مانند: آنهایی که رحم شما را پوشانده اند در سایر قسمت های بدن شما یافت می شوند
• از بین بردن بافت اسکار (چسبندگی) اسکارها می توانند پس از عفونت هایی مانند بیماری التهابی لگن یا به دلیل آندومتریوز ایجاد شوند.
• درمان حاملگی خارج رحمی این جایی است که تخمک بارور شده خارج از رحم شما شروع به رشد می کند.
• با این روش می توان لوله های رحمی خود را ببندید تا دیگر نتوانید باردار شوید
• برداشتن کیست تخمدان
• برداشتن رحم (هیسترکتومی) یا تخمدان (اووفورکتومی)
• درمان فیبروم رحم
• بررسی این که آیا شما ممکن است سرطان داشته باشید یا اینکه سرطان گسترش یافته است.

آماده شدن برای انجام لاپاراسکوپی

در ابتدا همان کادر درمان و افراد مشغول در بیمارستان اطلاعات مختصری در مورد نحوه آماده سازی برای لاپاراسکوپی در زنان را توضیح می دهند.

اگر برای تشخیص بیماری از لاپاراسکوپی زنان استفاده می کنید، معمولاً عمل را انجام می دهید و در همان روز به خانه می روید. اگر برای درمان یک بیماری روال دارید، ممکن است لازم باشد یک شب در بیمارستان بمانید.

لاپاراسکوپی زنان معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام می شود، به این معنی که شما در طول عمل بیهوش هستید. پرستاران در بیمارستان به شما توضیه می کنند چه موقع غذا و نوشیدن را متوقف کنید. معمولاً باید حدود شش ساعت قبل از لاپاراسکوپی، چیزی نخورید.

به توصیه های متخصص بیهوشی خود عمل کنید.

در طی آزمایش های روتین قبل از عمل نیز تست بارداری هم باید انجام دهید.

لاپاراسکوپی چگونه انجام می شود؟

یک پزشک متخصص به نام متخصص زنان ممکن است در حین لاپاراسکوپی نمونه کوچکی از بافت (بیوپسی) را بگیرد. این مورد برای آزمایش به آزمایشگاه ارسال می شود تا مشخص شود آیا سرطان دارید یا خیر. نمونه برداری همچنین می تواند به تشخیص آندومتریوز کمک کند.

شما هم چنین می توانید یک لاپاراسکوپی زنان انجام دهید تا علت هر درد شکمی مداوم را بدانید. اگر برای یک کودک تلاش می کنید اما مشکل دارید، می توان از لاپاراسکوپی برای یافتن دلایلی استفاده کرد که ممکن است باردار نشوید.

در صورت انجام آزمایش لاپاراسکوپی زنان، تقریباً نیم ساعت تا یک ساعت طول می کشد. اگر پزشک شما نیاز به درمان یک بیماری داشته باشد مدت زمان بیشتری طول می کشد.

پزشک شما یک یا چند برش کوچک در شکم تحتانی شما ایجاد می کند، از جمله یکی در دکمه شکم (ناف) شما. سپس آنها یک لوله را از طریق یکی از این برش ها قرار داده و دی اکسید کربن را از آن عبور می دهند تا شکم شما را به آرامی باد کنند تا بتوانند بهتر ببینند. در مرحله بعدی ، پزشک شما یک تلسکوپ کوچک با یک دوربین متصل (لاپاراسکوپ) را از طریق یک برش دیگر قرار می دهد. دوربین روی لاپاراسکوپ تصاویری از داخل شکم شما را به مانیتور می فرستد که پزشک می تواند آن را ببیند. در صورت نیاز به نمونه برداری از بافت یا درمان بیماری ، ممکن است سایر ابزارها را از طریق برش ها عبور دهد.

در پایان این روش، پزشک برش ها را با بخیه یا چسب می بندد.

لاپاراسکوپی می تواند تحت بی حسی موضعی یا بیهوشی عمومی انجام شود، این بستگی به نوع عمل دارد. پس از ایجاد برش (معمولاً در کنار ناف) ، لاپاراسکوپ به داخل حفره شکم وارد می شود. سپس دی اکسید کربن یا گاز اکسید نیتروژن به داخل حفره منتقل می شود تا دیواره شکم از اندام های زیرین جدا شود. این امر بررسی ارگان های داخلی را آسان تر می کند.

هر جایی بین یک تا سه برش دیگر ایجاد می شود تا امکان دسترسی به سایر ابزارهای جراحی، به عنوان مثال: لیزر فراهم شود. به محض تشخیص یا برطرف شدن مشکل (یا هر دو)، ابزارها خارج می شوند، اجازه می دهد گاز خارج شود و برش ها دوخته می شوند. بخیه ها ممکن است در مرحله بعد توسط پزشک برداشته شوند در غیر این صورت خود به خود حل می شوند.

لاپاراسکوپی چگونه انجام می شود؟

پس از عمل لاپاراسکوپی

لازم است استراحت کنید تا اثرات بیهوشی از بین برود. با از بین رفتن ماده بیهوشی ممکن است کمی ناراحتی داشته باشید اما به شما تسکین درد داده می شود.

بعد از چند ساعت که احساس آمادگی کردید معمولاً می توانید به خانه بروید. از خانواده یا یکی از دوستانتان بخواهید که شما را به خانه ببرند و از آن ها بخواهید که یک روز یا همین مدت تا از بین رفتن بیهوشی با شما بمانند.

داشتن بیهوشی عمومی می تواند واقعاً آن را از شما دور کند. ممکن است دریابید که چندان هماهنگ نیستید و یا تفکر واضح مشکل است. این باید در عرض 24 ساعت منتقل شود.

به بیماران پس از لاپاراسکوپی توصیه می شود که به دلیل دارویی که قبل از انجام این روش تجویز می شود، به خانه رانندگی نکنند.

بیشتر علائم جراحی لاپاراسکوپی طی یک یا دو روز برطرف می شود – در غیر این صورت ، به پزشک مراجعه کنید.

توسط پزشک خود راهنمایی شوید اما پیشنهادات کلی شامل موارد زیر است:

اکثر بیماران می توانند طی چند روز تا یک هفته فعالیت های عادی خود را از سر بگیرند.

حدوداً یک هفته یا بیشتر به هیچ فعالیت بدنی سنگینی نپردازید.

روز بعد باندهای خود را بردارید. زخم ها را خشک نگه دارید.

به دنبال لاپاراسکوپی لگن ، برای کنار آمدن با هرگونه خونریزی یا ترشحات واژن ، از دستمال های بهداشتی به جای تامپون استفاده کنید.

اگر تب شدید، لرز، استفراغ، مشکلات ادرار کردن، را تجربه کردید فوراٌ با پزشک خود ارتباط برقرار کنید تا تدابیر لازمه اندیشیده شود.

عوارض احتمالی لاپاراسکوپی

• درد در اطراف محل برش. ممکن است به داروی مسکن نیاز داشته باشید
• درد شانه ، ناشی از گاز پمپ شده به حفره شکم است
• احساس نفخ شکم
• حالت تهوع
• گرفتگی شکم
• یبوست
• فقط برای روش های لگن ، خونریزی یا ترشحات خفیف از واژن
• سوراخ شدن اندام های داخلی یا شریان اصلی بدن (آئورت)
• خونریزی در حفره شکم
• لخته شدن خون در رگ های پاها
• واکنش های آلرژیک به ماده بیهوشی
• نشت موقت مایعات از زخم های جراحی

نتیجه گیری

می توانید در قسمت دیدگاه در پایان مقاله، نظرات و پیشنهادات تان را با ما در میان بگذارید.

بازخورد شما به ما در بهبود اطلاعاتی که به بیماران و مراقبان ارائه می دهیم کمک خواهد کرد. ما همه نظرات را می خوانیم، و با دقت و حوصله بسیار جواب می دهیم. اگر در مورد مراقبت های پس از لاپاراسکوپی سوالی داشتید، می توانید با ما در میان بگذارید تا پاسخی در خور خدمت تان ارائه شود.

برای این که بفهمید ایا کاندیدای مناسبی برای انجام روش لاپاراسکوپی هستید می توانید از دکتر منیژه سیمین دخت هاشمی جم جراح و متخصص زنان و زایمان و نازایی در تهران به صورت حضوری و غیر حضوری مشاوره دریافت کنید.

دکتر منیژه سیمین دخت هاشمی جم

دکتر منیژه سیمین دخت هاشمی جم

فارغ التحصیل جراحی زنان و زایمان سال 1386 از دانشگاه علوم پزشکی ایران

فارغ التحصیل دکترا حرفه ای از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی سال 1373

فلوشیپ پرناتولوژی از بیمارستان صارم سال 1393

عضو جامعه جراحان اروپا NESA

دارای بیش از 15 سال کار در حیطه جراحی و بیماری های زنان و زایمان در بیمارستان های تهران