دیابت در بارداری

طبیعت زنان این است که مادر بشوند و واسطه خلقت آدمی دیگر، تقریبا همه زنان در طول عمر زندگی خود بارداری و مادر شدن این حس وصف نشدنی را تجربه می کنند. تا حدی که در این دوران نه ماهه رنج و مشقت های فراوانی را متحمل می شوند تا بار خود را بر زمین نهند، اما این پایان سختی ها نیست بلکه آغازی برای شروع ماجرای پر پیچ و خم فرزند آوری است.

حال آن که عده ای در این دوران سخت بیشتر از دیگران آزار می بینند و بیماری های بسیاری گریبان گیر شان می شود. دیابت بیماری که به معنای افزایش میزان سطح قند خون می باشد، در دوران بارداری هم سر و کله اش پیدا می شود، تحقیقات حاکی از آن است که دیابت یک عارضه شایع در دروان حاملگی است.

در ادامه دکتر منیژه سیمین دخت هاشمی جم اطلاعاتی مختصر در مورد دیابت بارداری در قالب یک ویدئو در اختیارتان قرار می دهد.

دیابت بارداری یا (GDM)چیست؟

دیابت در بارداری نوعی بیماری است که به طور ناگهانی  و گاهی هم پنهانی در دوران بارداری بروز پیدا می کند، بر اساس تحقیقاتی که اخیراٌ انجام شده است آمار ها حاکی از آن است که در کشور امریکا از هر 100 زن باردار 3_8 نفر به قند خون بالا در حاملگی مبتلا می شوند.

به طور کلی دیابت به معنی افزایش بیش از حد معمول میزان قند خون فرد می باشد. در اینجا بهتر است بدانید بدن شما برای تامین انرژی خود از گلوکز موجود در خون استفاده می کند و در هنگام مقدار زیاد این گلوکز باعث آسیب به بدن می شود این اتفاق در زمانی رخ می دهد که میزان گلوکز یا همان قند خون توسط انسولین کنترل می شود و حال آن که در دوران بارداری بدن نمی تواند به میزان کافی انسولین تولید کند و در نهایت میزان گلوکز خون بالا می رود.

خانم ها توجه داشته باشند که چنانچه پیش از بارداری به دیابت نوع 1 یا 2 مبتلا بودند حتما قبل از هر گونه تصمیمی مبنی بر بارداری و فرزند آوری با بهترین متخصص زنان مشورت کنید تا تدابیر لازمه اندیشیده شود و شما در دوران حاملگی تحت مراقبت های ویژه  و در دسته بارداری های پر خطر قرار بگیرید. این گونه می توانید سلامت خود و جنین تان را حفظ کنید.

عدد نشان دهنده دیابت

دیابت بارداری با چه نشانه های همراه است؟

قند خون بالا در بارداری نوعی بیمار خاموش و به تعبیر دیگری مرموز است. علائمی که از بروز چنین بیماری خبر می دهد عبارت اند از:

• احساس خستگی و تشنگی شدید
• تکرر ادرار
• اختلال در بینایی یا تاری دید
• حالت تهوع
• ابتلا به ییماری های عفونی، قارچی در ناحیه واژن و مثانه
• تپش قلب
• تاری دید
• اختلال در عملکرد دستگاه گوارشی
• درد در ناحیه کلیه
• حتی در برخی مواقع نادر تشنج نیز رخ می دهد، از علائم میزان بالای قند خون در ماه نهم بارداری است.

*از جمله مواردی است که در ابتلا به چنین بیماری تا کنون در افراد مختلف گزارش شده است. نکته ای که همه خانم های باردار باید بدان توجه کنند این است که نشانه های مخصوص این بیماری معمولا بعد از هفته 24 _28 با آزمایش تعیین سطح گلوکز خون مشخص می شود.

با مشاهده هر کدام از علائم مذکور، حتی به صورت خفیف به پزشک متخصص زنان مراجعه کرده و با تشخیصی به موقع روند درمانی مناسبی را در پیش بگیرید. این گونه از تاثیرات منفی این عارضه در امان می مانید.

چه عواملی باعث افزایش قند خون در بارداری می شود؟

• اضافه وزن بیش از حد قبل از بارداری
• سابقه خانوادگی دیابت در پدر مادر یا اقوام نزدیک
• سن بارداری بیش از 25 سال
• ژاد و نژاد، زیرا گروه نژادی خاصی مثل بومیان آمریکایی، اسپانیایی، آسیایی، آفریقایی بیش از سایر افراد در معرض ابتلا هستند.
• استعمال دخانیات
• ابتلا به سندروم تخمان پلی کیستیک
• ابتلا به فشار خون، کلسترول بالا و بیماری های قلبی عروقی

این بیماری چگونه تشخیص داده می شود؟

در ابتدا بهتر است بگوییم تشخیص ابتلا به دیابت حاملگی، به عهده خود پزشک تان می باشد و بنا بر صلاح دید از آزمایش های مختلف برای بررسی میزان قند خون تان استفاده می کند. البته که  این آزمایش در مراحل مختلف بارداری به کرات انجام می شود و به طوری که یکی از مراقبت های دوران بارداری نیز محسوب می شود.

درمان دیابت حاملگی

به گفته بسیاری از متخصصین به نام این حوزه درمانی در 90 درصد مواقع دیابت بارداری پس از گذشت مدت زمانی کوتاه بعد از زایمان بهبود پیدا می کند و دیگر جای نگرانی نیست چون میزان قند خون به حالت طبیعی باز می گردد.

میزان بالای قند خون را می توان با تغییر در سبک زندگی در دوران بارداری تا حدی چشم گیری کاهش داد.

• بدین ترتیب با داشتن برنامه غذایی مناسبی که در عین برخورداری از تمامی گروه های غذایی برای تامین انرژی مورد نیاز مادر و جنین، به کاهش قند خون نیز کمک کند. با محدود کردن مقدار و تعداد فعات خوردن شیرینی و شکلات که از مهم ترین منابع قندی محسوب می شود می توانید خود و فرزندتان را از خطرات بسیار این عارضه مصون بدارید.
• ورزش در دوران بارداری هم برای سلامت مادر و جنین و هم برای کاهش قند خون مفید می باشد، البته ورزش های سبک مثل پیاده روی و شنا، نه آن تمرینات سنگین که نه تنها مفید نخواهد بود بلکه مضر هم هست.
• درمان دیابت با انسولین، یکی دیگر از روش های است که در صورتی که سایر روش های ساده تر درمانی پاسخ گو نبودن می توان از آن استفاده کرد. این گونه با تزریق انسولین در مواقع مناسب می توانید میزان قند خون تا را کنترل کنید.

میزان بالای قند خون در دوران حاملگی

عوارض دیابت بارداری

تنطیم نبودن میزان قند خون و علاوه بر آن عدم درمان آن می تواند تاثیرات منفی فراوانی در روند رشد جنین و زایمان بر جای بگذارد. از مهم ترین عوارض دیابت در دوران حاملگی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• زایمان زودرس به روش سزارین
• کامل تشکیل نشدن ریه نوزاد
• ماکروزومیف یا همان رشد بیش از حد جنین
• ایجاد زردی در نوزاد تازه متولد شده

* چنانچه در هفته های پایانی بارداری قند خون مادر بالاتر از حد معمول بود، دو هفته زودتر از زمان موعد، زایمان با روش سزارین انجام می شود تا جنین آسیبی نبیند.

تاثیرات منفی ابتلا به دیابت بارداری

در پایان این که

باشد که مقاله ی پیش رو مفید فائده واقع شده باشد، چرا که «آگاهی، اغلب ثمر بخش و آرامش آفرین است».

پس با دانش پزشکی خود از ابتلا خود یا اطرافیان تان به چنین عارضه خطرناکی پیشگیری کنید. چنانچه می خواهید سایر دوستان و آشنایان تان نیز از این مقاله استفاده کنند می توانید آن را با ذکر منبع به اشتراک بگذارید.

دکتر منیژه سیمین دخت هاشمی جم

دکتر منیژه سیمین دخت هاشمی جم

فارغ التحصیل جراحی زنان و زایمان سال 1386 از دانشگاه علوم پزشکی ایران

فارغ التحصیل دکترا حرفه ای از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی سال 1373

فلوشیپ پرناتولوژی از بیمارستان صارم سال 1393

عضو جامعه جراحان اروپا NESA

دارای بیش از 15 سال کار در حیطه جراحی و بیماری های زنان و زایمان در بیمارستان های تهران